Placeholder for VBVD2022 Algemene Fotografie 025VBVD2022 Algemene Fotografie 025
Zien en doen

De Steriele Tuin

Op het dakterras van museum van Bommel van Dam hebben beeldend kunstenaar Stefan Cools en landschapsontwerper Sandra van den Beuken De Steriele Tuin gerealiseerd.

Op het platteland én in de natuur

Vergrijzing

Het platteland vergrijst in een rap tempo. Jongeren trekken weg, op zoek naar werk, woningen en leeftijdsgenoten. Wat vervolgens weer leidt tot sluiting van lokale voorzieningen als scholen en winkels, waarmee het platteland nog meer verschraald. Ergens is het logisch: je blijft niet op een plek die je niets te bieden heeft.

Opvallend genoeg is deze trend ook waarneembaar in de natuur: het platteland heeft met haar velden vol monocultuur voor veel diersoorten nog maar weinig te bieden. Op zoek naar voedsel, schuilplaatsen en mogelijke partners trekken insecten en vogels naar de stad. Steden zijn daarmee niet alleen netwerken van menselijk verkeer, maar vormen met hun wirwar van tuintjes, parken en vergeten hoekjes vol onkruid, ook belangrijke natuurlijke knooppunten.

Steeds belangrijker

De particuliere tuin

De particuliere tuin wordt daarmee steeds belangrijker voor het overleven van diersoorten. In Nederland hebben we in totaal zo’n 6600 hectare aan tuinen, een oppervlakte groter dan Nationaal Park de Hoge Veluwe. Slechts minder dan de helft van die ruimte is groen, de rest is bedekt met tegels, kunstgras, grind of tuinhuisjes. Toch blijkt uit onderzoek dat tweederde van de tuineigenaren liever een weelderige bloementuin vol groen zou hebben. Dat biedt kansen, zou je denken.

Maar zelfs het ideaal van een tuin vol mooie bloemen kan verraderlijk zijn. Op zoek naar spectaculaire kleuren en gigantische bloemen selecteren kwekers steeds vaker planten die onvruchtbaar zijn. De plant heeft al haar energie nodig voor de onnatuurlijk grote bloemen, waardoor er nauwelijks nectar wordt aangemaakt en de plant vaak geen zaad meer zet. Een dergelijke bloementuin is een lust voor het oog, maar steriel, en daarmee voor de natuur waardeloos.

Ga op onderzoek uit!

De Steriele Tuin

De Steriele Tuin op het dakterras stelt vragen bij dit manipuleren van planten, puur voor ons visueel genot. Is een tuin er alleen voor ons genoegen en staan wij daarmee boven de natuur? De twee tuindelen functioneren als twee kanten van de medaille: aan de ene kant zijn de gemanipuleerde steriele planten te zien, zoals wij mensen die graag zien. Aan de andere kant groeien de oorspronkelijke varianten van deze plantensoorten, zoals de meeste insecten die het liefst aantreffen.

Ga vooral zelf op onderzoek uit naar de verschillen tussen de twee delen: aan welke kant hoor je de meeste insecten zoemen? Waar zie je vraatsporen aan bloem en plant? Aan welke kant geuren de bloemen het meest intens? En stel je de vraag: wie voelt zich welkom in jouw tuin?

Onderzoek en achtergrondinformatie

Cassette en kunstenaarsboek

Bij De Steriele Tuin horen ook een cassette en kunstenaarsboek, die beide opgenomen zijn in de collectie van museum van Bommel van Dam. Het onderzoek en de achtergrondinformatie voor de installatie maken hier deel van uit. Het kunstenaarsboek bestaat onder andere uit essays vanuit verschillende invalshoeken met de centrale vraag: 'Wat is een tuin?'.

Een greep uit de essays
Placeholder for Website De Steriele Tuin ontwerp 01Website De Steriele Tuin ontwerp 01

De Steriele Tuin wordt mede mogelijk gemaakt door:

Placeholder for CF Logo zwart 1CF Logo zwart 1
Placeholder for Gv Bs logo HGv Bs logo H
Placeholder for Stokrooslogo 136x176mm zwart 300dpi 1Stokrooslogo 136x176mm zwart 300dpi 1